زانوی پرانتزی چیست :

جراحی زانوی پرانتزی، پای پرانتزی یکی از شایع‌ترین بیماری‌‌های انحراف استخوانی می باشد. تغییر و انحراف پاها از محور مستقیم استخوان پا و افزایش فاصله بین زانوها از جمله نشانه های مشهود این ناهنجاری محسوب می شود. در حالت عادی وقتی سر پا مستقیم می ایستید و مچ پاهایتان را به هم می چسبانید زانوهایتان هم در کنار یکدیگر قرار گرفته و فاصله کمی با هم دارند. در مواردی که زانو ها فاصله گرفته و به طرف خارج انحراف دارند، به این تغییر شکل اندام،  زانوی پرانتزی واروس یا ژنوواروم گفته می شود.

علت زانوی پرانتزی در کودکان چیست؟

قبل از هر چیز باید بدانید زمانی که نوزاد بدنیا می‌آید، وضعیت پاهای او کمی کمانی است. این امر به دلیل رشد استخوان‌ها در فضای کم رحم است. به همین دلیل احتمال چرخش استخوان‌های پا وجود دارد. پزشکان متخصص اصطلاحا به آن «پاهای کمانی فیزیولوژیک، ژنوواروم فیزیولوژیک» می‌گویند. این حالت تا زمانی که کودک شروع به راه رفتن می‌کند، ادامه دارد و با رشد او بهتر خواهد شد. چرخش بیرونی پا در کودکان بین ۳ تا ۴ سال بخودی خود اصلاح می‌شود. حالت پاها باید تا سنین ۷ تا ۸ سالگی شکل طبیعی داشته باشند. از دیگر دلایل پای پرانتزی در کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکلات مادرزادی
• راشیتیسم یا نرمی استخوان که می‌تواند بدلیل کمبود کلسیم یا ویتامین D در نوزاد ایجاد شود.
• اضافه وزن کودکان
• زود راه رفتن کودک
• ضعف و کوتاهی عضله همسترینگ
• آسیب و شکستگی در انتهای استخوان ران
• بد نشستن کودک
• پوشک کردن بیش از حد کودک
• کوتولگی
• ناهماهنگی در صفحات رشد

علائم زانو پرانتزی چیست؟

• کمانی شدن ساق پا
• کاهش دامنه حرکت لگن
• درد در ناحیه زانو و لگن
• مشکل در راه رفتن و دویدن
• بی‌ثباتی در زانو

در صورتیکه شدت پرانتزی بودن پاها زیاد باشد، احتمال ساییدگی استخوان‌ها نیز وجود دارد.

تشخیص زانوی پرانتزی

پزشک سوالاتی را در زمینه سلامت و رشد کودک می نماید و پاهای کودک را بررسی می کند. در موارد زیر نیاز است تا تصویربرداری ایکس ری صورت گیرد :

– پای پرانتزی حاد
– طول دو پا یا انحراف زانو متفاوت و غیر قرینه باشد
– کودک نسبت به سن جثه کوچکی داشته باشد
– کودک بعد از دو تا سه سالگی بهبود نیابد
با انجام ایکس ری می توان نیاز به درمان را سنجید.

---

بیشتر بدانید : آب آوردن زانو چیست و چگونه درمان میشود ؟

---

درمان زانوی پرانتزی

زانوی پرانتزی در صورتی که میزان انحراف کم باشد و در طی زمان پیشرونده نباشد، و بیمار درد کناره داخلی زانو احساس نکند، نیاز به اصلاح جراحی یا استئوتومی ندارد. ولی اگر غیر از این باشد نیاز به جراحی خواهد بود. در ادامه به روش‌های جراحی درمان زانوی پرانتزی خواهیم پرداخت.

درمان زانوی پرانتزی با جراحی

قبل از بسته شدن صفحات رشد در کودکان و نوجوانان، می‌توان با متوقف کردن یک طرفه صفحه رشد، که به صورت موقت به وسیله پیچ و پلاک یا منگنه در سمت محدب صفحه رشد اعمال می‌شود و همچنان رشد در سمت مقعر ادامه می‌یابد، به تدریج انحراف را اصلاح نمود.

پس از کامل شدن رشد، تنها با عمل استئوتومی یا برش جراحی روی استخوان می‌توان آن را اصلاح نمود. که به دو روش گوه بسته و گوه باز انجام می‌شود. عمل جراحی استئوتومی در زانوی پرانتزی اغلب در زیر زانو و سپس بالای زانو و به ندرت، هم از زیر زانو و هم بالای زانو انجام می‌پذیرد.

درمان زانوی پرانتزی با آرتروپلاستی یا تعویض مفصل

در بیمارانی که دچار انحراف هستند و علاوه بر آن دچار آرتروز یا تخریب شدید عفونت زانو شده‌اند و بعد از سن میانسالی می‌باشند، با انجام عمل آرتروپلاستی زانو یا تعویض مفصل، هم انحراف اصلاح می‌شود و هم سطح غضروفی تخریب شده با پروتز جایگزین می‌گردد.

نرمی کشکک زانو یکی از رایج ترین دلایل درد مزمن زانو است و اولین علامتش احساس درد در مفصل زانو می‌باشد. دکتر مهدی مویدفر، متخصص زانو در اصفهان، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی مرتبط با نرمی کشکک، به مراجعه کنندگان محترم می‌باشد

درمان زانوی پرانتزی در بزرگسالان با ورزش

در بزرگسالان بدون جراحی از بهترین و موثرین روش هایی است که در اصلاح فرم زانو بسیار تاثیرگذار است. همان طور که مشاهده کردید روش های زیادی برای درمان این عارضه طراحی شده اند که در این میان ورزش های مخصوص پای پرانتزی یکی از این روش ها هستند ک با تاثیری که در تقویت عضلات پا و زانو دارد باعث اصلاح فرم زانو ها می شود.

از جمله حرکات ورزشی برای اصلاح فرم زانو می توان به:

حرکت بالا آوردن پاها

برای انجام این حرکت، ابتدا روی سطحی صاف، به پهلو دراز بکشید. سپس یکی از پاها را روی زمین قرار داده و پای دیگرتان را در پشت پای مخالف خم کنید.

حالا پایی که روی زمین قرار دارد را به‌آرامی بالا بیاورید، به صورتی‌که کشش را به طور کامل در عضلات پشت ران احساس کنید.

حرکت کششی پا

برای انجام این حرکت بر روی زمین دراز بکشید؛ سپس پاها را صاف کرده و در کنار یکدیگر قرار دهید. حالا پای سمت راست خود را خم کرده و به صورت ضربدری در قسمت بیرونی پای چپ بگذارید. حالا به کمک آرنج دست چپ خود دور زانو را گرفته و به سمت خود بکشید.

حرکت دورسی فلکشن

برای انجام این حرکت روی صندلی بنشینید و یکی از پاها بالا بیاورید حالا شروع به خم کردن پا از مچ بکنید. در انجام این حرکت پنجه به ساق پا نزدیک می شود و بدین ترتیب مفصل مچ پا شروع به خم شدن و باز شدن می کند.

البته نوع حرکت بسته به شدت انحراف پا متفاوت است و ممکن است پزشک شما حرکات دیگری را برای شما طراحی کند. پس قبل از انجام دادن این حرکات با جراح ارتوپد خود مشورت کنید. از دیگر حرکات ورزشی که به اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان بدون جراحی کمک می کند می توان به:

ورزش پیلاتس

این ورزش در بهبود بخشیدن به عضلات حیاتی بدن بسیار موثر است و بدین طریق باعث برطرف شدن فرم نادرست پاها و اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان می شود.

ورزش یوگا

حرکات یوگا در افزایش انعطاف پذیری و اصلاح فرم بدن بسیار موثر است. شما می توانید برای اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان از کمربند یوگا استفاده کنید.

داشتن رژیم غذایی مناسب برای تقویت استخوان ها

بیمار مبتلا به پای پرانتزی باید توجه داشته باشد در کنار انجام دادن تمرینات ورزشی و مصرف مکمل های غذایی، از مصرف موادغذایی سالم غافل نشود. موادغذایی مفید و سالم از بروز عوارض پای پرانتزی در بزرگسالان پیشگیری می کند و با قوی کردن زانو ها برای حفظ سلامت زانو بسیار موثر است.

از جمله موادغذایی مفید که برای تقویت استخوان ها تجویز می شود شامل:

• میوه ها و سبزیجات سرشار از اسید چرب یا امگا3
• مصرف انواع موادغذایی سرشار از پروتئین
• مصرف مواد غذایی ضدالتهاب همچون ادویه های زنجبیل و زردچوبه

استفاده از کفش های مخصوص زانوی پرانتزی

یکی از موثر ترین روش های درمان بدون جراحی پای پرانتزی در بزرگسالان تجویز کفی ها وکفش های طبی است که این کفش های مخصوص برای رفع فشار از روی زانو ها بسیار کمک کننده هستند.

همچنین این کفش ها با تاثیری که در نحوه توزیع صحیح فشار بر زانو دارند باعث می شود فرد در هنگام راه رفتن و ایستادن، راحتر بایستد و راه برود.